APTD trong siêu âm thai là gì là một trong những thắc mắc phổ biến của nhiều mẹ bầu khi theo dõi sức khỏe thai nhi qua hình ảnh siêu âm. Đây là chỉ số phản ánh đường kính trước – sau của lồng ngực, liên quan mật thiết đến sự phát triển của phổi bé. Cùng Mẹ Bầu Xứ Nghệ tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây để yên tâm hơn trong hành trình mang thai.

APTD trong siêu âm thai là gì​?

APTD trong siêu âm thai là viết tắt của "Anteroposterior Thoracic Diameter", nghĩa là đường kính trước – sau của lồng ngực thai nhi. Chỉ số này được đo trên mặt cắt ngang ngực, từ thành ngực trước đến thành ngực sau. APTD giúp bác sĩ đánh giá sự phát triển của phổi và lồng ngực. Đây là thông số quan trọng trong chẩn đoán các bất thường như thiểu sản phổi hay thoát vị hoành. APTD thường được sử dụng cùng với TTD (đường kính ngang ngực) để so sánh tỷ lệ phát triển.

aptd-trong-sieu-am-thai-la-gi-1

Ý nghĩa của việc kiểm tra APTD trong siêu âm thai

Việc kiểm tra APTD trong siêu âm thai có ý nghĩa quan trọng trong việc theo dõi sự phát triển bình thường của lồng ngực và phổi thai nhi. Chỉ số này giúp bác sĩ phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường về hô hấp có thể ảnh hưởng đến sự sống còn của trẻ sau sinh.

  • Đánh giá sự phát triển phổi: APTD phản ánh kích thước và thể tích của lồng ngực – nơi chứa phổi. Nếu chỉ số này nhỏ hơn bình thường, có thể là dấu hiệu của thiểu sản phổi (phổi kém phát triển).
  • Phát hiện bất thường bẩm sinh: Những tình trạng như thoát vị hoành, dị dạng lồng ngực, hoặc tràn dịch màng phổi có thể làm thay đổi kích thước lồng ngực, từ đó ảnh hưởng đến APTD.
  • Tiên lượng chức năng hô hấp sau sinh: Trong các thai kỳ có yếu tố nguy cơ (đa ối, bất thường nhiễm sắc thể...), chỉ số APTD giúp bác sĩ dự đoán nguy cơ suy hô hấp ở trẻ sơ sinh.
  • So sánh với TTD: Khi kết hợp APTD với TTD (đường kính ngang lồng ngực), bác sĩ có thể tính tỷ lệ APTD/TTD để có cái nhìn toàn diện hơn về hình dạng và thể tích lồng ngực.
  • Hỗ trợ quyết định xử trí trước và sau sinh: Nếu APTD cho thấy dấu hiệu bất thường, thai phụ có thể được theo dõi sát, thực hiện các xét nghiệm bổ sung, hoặc được chỉ định sinh tại trung tâm có hỗ trợ hồi sức sơ sinh chuyên sâu.

Các bước kiểm tra chỉ số APTD trong siêu âm thai

Để đánh giá chính xác sự phát triển của lồng ngực và phổi thai nhi, việc đo chỉ số APTD cần được thực hiện đúng quy trình kỹ thuật. Dưới đây là các bước cơ bản mà bác sĩ sẽ thực hiện trong quá trình siêu âm:

Đặt tư thế phù hợp cho thai phụ

Trước khi siêu âm, thai phụ được hướng dẫn nằm ngửa thoải mái trên giường siêu âm, giúp cơ bụng thư giãn và hạn chế cử động thai. Bác sĩ bôi một lớp gel siêu âm lên vùng bụng để cải thiện khả năng truyền sóng âm giữa đầu dò và da. Việc này giúp hình ảnh hiển thị rõ nét hơn trên màn hình máy. Tư thế nằm ổn định và đúng cách giúp bác sĩ dễ dàng xác định các mặt cắt chính xác. Đây là bước chuẩn bị quan trọng trước khi tiến hành đo các chỉ số chuyên sâu như APTD.

aptd-trong-sieu-am-thai-la-gi-2

Xác định mặt cắt ngang lồng ngực

Bác sĩ sử dụng đầu dò siêu âm để tìm mặt cắt ngang đúng chuẩn qua lồng ngực của thai nhi, thường ngang mức tim và phổi. Trên hình ảnh mặt cắt này, có thể quan sát rõ ràng cấu trúc của cột sống, thành ngực, tim và đôi khi là khí quản. Mặt cắt cần được lấy đúng trục, vuông góc với cơ thể thai để không làm méo kích thước thực tế. Nếu mặt cắt không chuẩn, các chỉ số đo được (như APTD) có thể sai lệch, ảnh hưởng đến chẩn đoán. Bước này đòi hỏi sự tập trung và kinh nghiệm từ bác sĩ siêu âm.

Đo đường kính trước – sau lồng ngực (APTD)

Sau khi xác định mặt cắt chính xác, bác sĩ dùng công cụ đo kỹ thuật số trên máy siêu âm để đo đường kính trước – sau của lồng ngực. Hai điểm được đặt từ thành ngực trước (gần xương ức) đến thành ngực sau (gần cột sống), đảm bảo đường đo vuông góc với trục ngực. Chỉ số đo thường được hiển thị bằng đơn vị milimét (mm) và sẽ phản ánh mức độ phát triển theo chiều sâu của lồng ngực. Độ chính xác của phép đo phụ thuộc vào độ rõ nét của hình ảnh và tư thế của thai tại thời điểm siêu âm. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đo nhiều lần để lấy giá trị trung bình.

aptd-trong-sieu-am-thai-la-gi-3

Ghi nhận số đo và hình ảnh

Kết quả đo APTD sẽ được máy siêu âm hiển thị và lưu trữ trong hệ thống dữ liệu bệnh viện hoặc in ra giấy để theo dõi theo thời gian. Bác sĩ cũng sẽ chụp lại hình ảnh siêu âm hiển thị vị trí đo rõ ràng, có thể kèm theo chú thích. Những hình ảnh và số đo này là căn cứ để đánh giá diễn tiến phát triển của thai nhi trong các lần khám sau. Nếu phát hiện bất thường, bác sĩ có thể so sánh các lần đo trước đó để nhận định xu hướng thay đổi. Việc lưu hồ sơ cũng hỗ trợ khi cần hội chẩn với bác sĩ chuyên sâu về dị tật thai nhi.

So sánh với tuổi thai và các chỉ số liên quan

Sau khi thu được chỉ số APTD, bác sĩ sẽ đối chiếu với biểu đồ phát triển tiêu chuẩn theo từng tuần tuổi thai. Nếu APTD nằm trong giới hạn bình thường, thai được coi là phát triển tốt về lồng ngực. Ngược lại, nếu chỉ số thấp hơn bình thường, bác sĩ có thể nghi ngờ thiểu sản phổi hoặc các bất thường về cấu trúc ngực. Bác sĩ thường kết hợp thêm chỉ số TTD (đường kính ngang lồng ngực) để tính tỷ lệ APTD/TTD, giúp đánh giá hình dạng và thể tích lồng ngực một cách toàn diện. Từ đó, bác sĩ đưa ra tiên lượng và hướng theo dõi phù hợp, đặc biệt nếu có yếu tố nguy cơ.

aptd-trong-sieu-am-thai-la-gi-4

Những điều cần lưu ý khi kiểm tra APTD trong siêu âm thai

Để chỉ số APTD trong siêu âm thai phản ánh chính xác tình trạng phát triển của thai nhi, việc thực hiện và diễn giải kết quả cần tuân thủ một số lưu ý quan trọng. Dưới đây là những điểm mẹ bầu và bác sĩ cần quan tâm:

  • Mặt cắt siêu âm phải đúng chuẩn: Mặt cắt ngang ngực phải vuông góc với trục cơ thể thai nhi, đi qua tim và phổi. Nếu lệch mặt cắt, chỉ số APTD sẽ bị sai lệch và mất ý nghĩa chẩn đoán.
  • Thời điểm đo phù hợp: APTD thường được đo từ tuần thai thứ 20 trở đi, khi cấu trúc ngực – phổi đã hình thành rõ. Đo quá sớm có thể khiến kết quả không phản ánh đúng sự phát triển thực tế.
  • Kết hợp với các chỉ số khác: Để đánh giá toàn diện, APTD nên được so sánh với TTD (đường kính ngang ngực) hoặc các chỉ số sinh học khác. Tỷ lệ APTD/TTD giúp xác định sự cân đối của lồng ngực.
  • Phụ thuộc vào tư thế thai: Nếu thai nằm ở tư thế không thuận lợi, việc đo APTD có thể bị khó khăn hoặc sai lệch. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể đề nghị mẹ nghỉ ngơi và siêu âm lại sau.
  • Cần bác sĩ có kinh nghiệm thực hiện: Việc đo và phân tích chỉ số APTD đòi hỏi kỹ thuật và kinh nghiệm. Bác sĩ siêu âm chuyên sâu sẽ giúp đảm bảo kết quả chính xác và tư vấn phù hợp nếu phát hiện bất thường.

Bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ APTD trong siêu âm thai là gì, vai trò của chỉ số này trong việc đánh giá sự phát triển của thai nhi, cũng như các bước kiểm tra đúng kỹ thuật. Hy vọng những thông tin từ Mẹ Bầu Xứ Nghệ sẽ giúp mẹ bầu thêm yên tâm và chủ động theo dõi thai kỳ một cách khoa học, chính xác.

Thông tin liên hệ:

  • Địa chỉ: 7 Phùng chí Kiên, P. Hà Huy Tập Tp Vinh, Nghệ An
  • Website: https://mebauxunghe.com/
  • Hotline: 0899959997
  • Cố vấn chuyên môn: Ths. Bs CK1 - Nguyễn Thị Phương Lâm - Trưởng khoa - Bệnh Viện sản nhi Nghệ An
  • Email: mebauxunghe@gmail.com