Bạn đang lo lắng không biết trẻ sinh non tăng cân thế nào để bắt kịp đà phát triển? Việc hiểu đúng về tốc độ và cách chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ sinh non là yếu tố then chốt giúp bé lớn nhanh, khỏe mạnh. Cùng Mẹ Bầu Xứ Nghệ tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây để chăm con khoa học và an tâm hơn mỗi ngày!
Sinh non là gì?
Sinh non là hiện tượng em bé được sinh ra khi tuổi thai chưa đủ 37 tuần, thay vì khoảng 40 tuần như bình thường. Trẻ sinh non thường nhẹ cân (dưới 2,5kg), các cơ quan như phổi, não, tiêu hóa... chưa phát triển hoàn thiện nên dễ gặp các biến chứng như suy hô hấp, vàng da, nhiễm trùng hoặc chậm phát triển. Nguyên nhân sinh non có thể do mẹ bị cao huyết áp, tiểu đường, nhiễm trùng, hở eo tử cung, đa thai hoặc stress kéo dài. Trẻ sinh non cần được chăm sóc trong lồng ấp, theo dõi sát về thân nhiệt, hô hấp, dinh dưỡng. Việc điều trị và can thiệp y tế sớm có thể giúp trẻ phát triển bình thường và giảm nguy cơ di chứng sau này.
Thể trạng của bé sinh non có bình thường không?
Thể trạng của bé sinh non thường yếu hơn và không hoàn toàn bình thường so với trẻ sinh đủ tháng, do các cơ quan trong cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh. Mức độ ảnh hưởng phụ thuộc vào tuổi thai lúc sinh và cân nặng của trẻ.
Cụ thể:
- Cân nặng và chiều dài thấp: Trẻ sinh non thường nặng dưới 2,5kg, cơ thể nhỏ bé, da mỏng, ít mỡ dưới da nên dễ bị mất nhiệt.
- Hệ hô hấp yếu: Phổi chưa hoàn thiện, đặc biệt nếu sinh trước 32 tuần, nên trẻ dễ bị suy hô hấp, cần thở oxy hoặc máy trợ thở.
- Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện: Dạ dày và ruột hoạt động chưa tốt, khiến trẻ khó bú, dễ bị đầy hơi, tiêu chảy hoặc xuất huyết tiêu hóa.
- Miễn dịch kém: Hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ nên trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm phổi, nhiễm trùng máu.
- Nguy cơ chậm phát triển: Một số trẻ sinh rất non có thể chậm phát triển về vận động, ngôn ngữ hoặc trí tuệ, cần theo dõi lâu dài.
Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học hiện nay, nhiều trẻ sinh non – đặc biệt là sau 32 tuần – nếu được chăm sóc tích cực tại bệnh viện và theo dõi tốt tại nhà, vẫn có thể phát triển khỏe mạnh và đạt chuẩn gần như trẻ sinh đủ tháng.
Cân nặng của bé sinh non so với bé bình thường
So sánh cân nặng giữa trẻ sinh thường và sinh non giúp cha mẹ hiểu rõ sự khác biệt trong quá trình phát triển của bé. Trẻ sinh non thường có cân nặng thấp hơn trong giai đoạn đầu, nhưng nếu được chăm sóc tốt, các bé vẫn có thể bắt kịp tốc độ tăng trưởng của trẻ sinh đủ tháng. Bảng sau thể hiện rõ sự khác biệt này theo từng tháng tuổi.
Độ tuổi |
Bé trai (chuẩn) |
Bé trai (sinh non) |
Bé gái (chuẩn) |
Bé gái (sinh non) |
Mới sinh |
3,3 kg |
2,2 kg |
3,2 kg |
2,1 kg |
1 tháng |
4,5 kg |
3,2 kg |
4,2 kg |
3,0 kg |
2 tháng |
5,6 kg |
4,0 kg |
5,1 kg |
3,8 kg |
3 tháng |
6,4 kg |
4,8 kg |
5,8 kg |
4,6 kg |
4 tháng |
7,0 kg |
5,5 kg |
6,4 kg |
5,3 kg |
5 tháng |
7,5 kg |
6,0 kg |
6,9 kg |
5,8 kg |
6 tháng |
7,9 kg |
6,5 kg |
7,3 kg |
6,3 kg |
Trẻ sinh non tăng cân thế nào?
Việc tăng cân ở trẻ sinh non là một quá trình đặc biệt và cần được theo dõi sát sao. Do sinh ra khi cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh, các bé thường có xuất phát điểm thấp hơn, nhưng nếu được chăm sóc đúng cách, tốc độ tăng cân có thể cải thiện rõ rệt theo thời gian.
Giai đoạn đầu sau sinh (tuần đầu tiên)
Trong tuần đầu sau sinh, trẻ sinh non thường sụt cân nhẹ do mất nước, tương tự trẻ đủ tháng, nhưng thời gian hồi phục sẽ lâu hơn. Nhiều bé chưa có phản xạ bú mút nên cần được nuôi ăn bằng ống thông dạ dày hoặc truyền tĩnh mạch. Chế độ chăm sóc trong giai đoạn này rất quan trọng vì cơ thể trẻ chưa tự điều hòa được thân nhiệt và chuyển hóa tốt. Việc tăng cân thường chưa rõ rệt, và mục tiêu chủ yếu là giữ cân nặng ổn định. Bé cần theo dõi sát sao về hô hấp, tiêu hóa và dinh dưỡng.
Giai đoạn từ tuần thứ 2 đến cuối tháng thứ 1
Khi đã vượt qua giai đoạn thích nghi ban đầu, trẻ sinh non bắt đầu tăng cân đều hơn, trung bình khoảng 15–20g mỗi ngày. Mức tăng này phụ thuộc vào mức độ non tháng và tình trạng sức khỏe của từng bé. Bé được bú mẹ trực tiếp hoặc bú sữa mẹ vắt ra, có thể kết hợp sữa công thức chuyên dụng dành cho sinh non. Đối với trẻ rất nhẹ cân, sữa mẹ có thể được tăng cường năng lượng. Trong giai đoạn này, việc tăng cân là chỉ dấu tích cực cho thấy hệ tiêu hóa và khả năng hấp thu của bé đang phát triển tốt.
Giai đoạn từ tháng thứ 2 đến tháng thứ 6
Từ tháng thứ 2 trở đi, nếu được chăm sóc đầy đủ, trẻ sinh non có thể bắt đầu bắt kịp đà tăng trưởng. Trung bình bé có thể tăng khoảng 600g đến 1kg mỗi tháng, tùy theo mức độ non tháng và dinh dưỡng nhận được. Tuổi điều chỉnh (dựa trên ngày dự sinh) thường được sử dụng để đánh giá phát triển cân nặng thay vì tuổi thật. Đây là giai đoạn quan trọng để bù đắp chênh lệch với trẻ sinh đủ tháng. Cha mẹ cần duy trì lịch khám định kỳ và theo dõi tăng trưởng bằng biểu đồ chuyên biệt.
Giai đoạn từ 6 tháng trở đi
Sau 6 tháng tuổi, nhiều trẻ sinh non đã bắt đầu bắt kịp hoặc tiệm cận mức tăng trưởng của trẻ đủ tháng. Tuy nhiên, một số bé vẫn có cân nặng hoặc chiều cao thấp hơn chuẩn nếu từng gặp biến chứng sau sinh hoặc dinh dưỡng chưa tối ưu. Ở giai đoạn này, trẻ bắt đầu ăn dặm nên chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì đà tăng cân. Việc tăng trưởng cần tiếp tục được theo dõi bằng tuổi điều chỉnh đến khoảng 2 tuổi. Nếu bé phát triển đều, không cần lo lắng nếu chậm hơn một chút so với bảng chuẩn thông thường.
Một số lưu ý khi chăm sóc bé sinh non
Chăm sóc trẻ sinh non đòi hỏi sự kiên nhẫn, hiểu biết và theo dõi sát sao từ gia đình. Do cơ thể còn non yếu, các bé cần được chăm sóc đặc biệt hơn so với trẻ đủ tháng để đảm bảo an toàn và hỗ trợ phát triển toàn diện.
- Giữ ấm cơ thể bé: Trẻ sinh non dễ mất nhiệt nên cần được giữ ấm liên tục bằng ủ ấm, da kề da hoặc lồng ấp khi cần.
- Cho ăn đúng cách: Ưu tiên sữa mẹ, nếu cần dùng sữa công thức thì nên chọn loại dành riêng cho trẻ sinh non.
- Theo dõi cân nặng và tăng trưởng: Cần cân bé đều đặn mỗi tuần và so sánh với biểu đồ dành riêng cho trẻ sinh non.
- Hạn chế tiếp xúc đông người: Hệ miễn dịch còn yếu, bé dễ mắc bệnh nếu tiếp xúc với môi trường lạ hoặc người lạ.
- Lịch khám định kỳ: Đảm bảo đưa bé đi khám theo hẹn để theo dõi phát triển, tiêm ngừa và phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe.
- Quan sát dấu hiệu bất thường: Báo bác sĩ ngay nếu bé bú kém, thở nhanh, lừ đừ hoặc có biểu hiện bất thường khác.
- Tăng cường tương tác: Giao tiếp nhẹ nhàng, ôm ấp và nói chuyện giúp bé phát triển cảm xúc và trí tuệ tốt hơn.
Ngoài ra, để chăm sóc mẹ và bé sau sinh một cách khoa học và nhẹ nhàng hơn, gia đình có thể tham khảo các dịch vụ chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà của Mẹ Bầu Xứ Nghệ. Dịch vụ này giúp mẹ phục hồi sức khỏe, bé được theo dõi và chăm sóc đúng cách, tiết kiệm thời gian và giảm bớt áp lực cho cả gia đình.
Việc chăm sóc và theo dõi cân nặng của trẻ sinh non đòi hỏi sự kiên nhẫn và hiểu biết từ gia đình. Nếu được nuôi dưỡng đúng cách, bé hoàn toàn có thể phát triển khỏe mạnh và bắt kịp trẻ đủ tháng. Để hành trình nuôi con nhẹ nhàng và khoa học hơn, bạn có thể tham khảo thêm các dịch vụ chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại Mẹ Bầu Xứ Nghệ – nơi đồng hành cùng mẹ từ những ngày đầu tiên.
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: 7 Phùng chí Kiên, P. Hà Huy Tập Tp Vinh, Nghệ An
- Website: https://mebauxunghe.com/
- Hotline: 0899959997
- Cố vấn chuyên môn: Ths. Bs CK1 - Nguyễn Thị Phương Lâm - Trưởng khoa - Bệnh Viện sản nhi Nghệ An
- Email: mebauxunghe@gmail.com