Siêu âm thai định kỳ là một phần không thể thiếu trong hành trình theo dõi sức khỏe mẹ và bé. Việc thực hiện đúng các mốc siêu âm thai nhi giúp phát hiện sớm dị tật, theo dõi sự phát triển và chuẩn bị tốt nhất cho quá trình sinh nở. Mẹ hãy cùng Mẹ Bầu Xứ Nghệ khám phá chi tiết từng mốc siêu âm quan trọng trong bài viết sau.

Tại sao nên siêu âm thai nhi định kỳ?

Siêu âm thai nhi định kỳ giúp theo dõi sự phát triển của thai và phát hiện sớm các bất thường, từ đó can thiệp kịp thời nếu cần. Đây là một phần quan trọng trong chăm sóc thai kỳ để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.

• Kiểm tra sự phát triển của thai nhi: Giúp đánh giá cân nặng, chiều dài, nhịp tim và các chỉ số phát triển. Nhờ đó, bác sĩ biết thai có phát triển bình thường không.
• Phát hiện dị tật bẩm sinh sớm: Siêu âm có thể phát hiện các bất thường về cấu trúc như tim, não, cột sống, tay chân. Điều này giúp chuẩn bị kế hoạch chăm sóc phù hợp sau sinh.
• Theo dõi vị trí nhau thai và lượng nước ối: Kiểm tra xem nhau thai có bám đúng vị trí hay không và nước ối có đủ cho thai phát triển không. Phát hiện sớm các tình trạng nguy hiểm như nhau tiền đạo hay thiểu ối.
• Xác định tuổi thai và dự đoán ngày sinh: Đo kích thước thai giúp xác định chính xác tuổi thai, đặc biệt là trong tam cá nguyệt đầu tiên. Qua đó, bác sĩ có thể ước tính ngày sinh hợp lý hơn.
• Kiểm tra tim thai và các chỉ số sinh học quan trọng: Đảm bảo tim thai hoạt động đều và không có dấu hiệu bất thường. Ngoài ra, siêu âm giúp theo dõi các chỉ số như Doppler mạch máu để đánh giá sức khỏe thai.

Các mốc siêu âm thai nhi trong chu kỳ mang thai

Trong suốt thai kỳ, có những mốc siêu âm quan trọng mà mẹ bầu cần thực hiện đúng thời điểm để theo dõi sự phát triển và sức khỏe của thai nhi. Mỗi giai đoạn đều có mục tiêu kiểm tra riêng, giúp phát hiện sớm các bất thường và chuẩn bị tốt nhất cho hành trình làm mẹ.

Thai kỳ 5–8 tuần

Lần khám thai đầu tiên rất quan trọng, giúp xác định thai đã vào tử cung chưa, loại trừ thai ngoài tử cung nguy hiểm. Bác sĩ kiểm tra tim thai, đo chiều cao, cân nặng để tính chỉ số BMI và kiểm tra huyết áp nhằm phát hiện sớm nguy cơ như tiền sản giật. Mẹ sẽ được làm xét nghiệm máu để kiểm tra hormone hCG, nhóm máu, viêm gan B, HIV, giang mai… nếu cần. Ngoài ra, bác sĩ sẽ hỏi tiền sử bệnh lý của mẹ và gia đình để dự phòng các rủi ro. Mẹ cũng được tư vấn bổ sung axit folic, sắt, vitamin và hướng dẫn chế độ sinh hoạt lành mạnh.

Thai kỳ 8–10 tuần

Ở mốc này, mẹ tái khám nếu lần đầu chưa thấy phôi thai hoặc chưa có tim thai. Bác sĩ sẽ siêu âm lại để kiểm tra tim thai, đánh giá sự phát triển của phôi và chắc chắn tình trạng thai nhi. Đây là thời điểm giúp khẳng định thai phát triển ổn định. Các chỉ số lâm sàng như huyết áp, cân nặng, xét nghiệm nước tiểu vẫn tiếp tục được theo dõi. Mốc này cũng giúp bác sĩ chuẩn bị kế hoạch khám định kỳ tiếp theo cho mẹ.

Thai kỳ 11–13 tuần 6 ngày

Đây là mốc cực kỳ quan trọng để tầm soát dị tật thai lần đầu thông qua đo độ mờ da gáy. Chỉ số này chỉ có giá trị trong khoảng thời gian này để dự đoán các hội chứng như Down, Edwards, Patau. Mẹ có thể được làm xét nghiệm NIPT hoặc Double test để kiểm tra bất thường di truyền. Nếu nguy cơ cao, bác sĩ sẽ chỉ định chọc ối hoặc sinh thiết gai nhau để xác định rõ tình trạng. Đây là giai đoạn “vàng” để phát hiện dị tật sớm, can thiệp kịp thời nếu cần.

Thai kỳ 16–18 tuần

Mốc này giúp theo dõi quá trình phát triển của thai thông qua siêu âm và các chỉ số cơ bản như cân nặng, huyết áp, nước tiểu. Nếu mẹ chưa làm sàng lọc nhiễm sắc thể, bác sĩ sẽ chỉ định Triple Test hoặc NIPT. Những mẹ có nguy cơ sinh non hoặc cổ tử cung ngắn sẽ được đo chiều dài kênh cổ tử cung để phòng ngừa. Đây cũng là thời điểm bắt đầu theo dõi kỹ lưỡng tăng trưởng và các yếu tố nguy cơ chuyển dạ sớm. Bác sĩ sẽ tư vấn nếu có chỉ định đặc biệt.

Thai kỳ 20–24 tuần

Đây là mốc siêu âm hình thái học quan trọng để kiểm tra chi tiết cấu trúc cơ thể thai nhi bằng siêu âm 4D. Qua đó có thể phát hiện các dị tật như sứt môi, hở hàm ếch, tim bẩm sinh, dị dạng cơ quan nội tạng… Ngoài ra, bác sĩ đo chiều dài cổ tử cung để tầm soát nguy cơ sinh non. Mẹ bầu cũng được tiêm vắc xin uốn ván mũi đầu tiên để phòng ngừa uốn ván sơ sinh. Đây là một trong những mốc quan trọng nhất trong giữa thai kỳ.

Thai kỳ 24–28 tuần

Mẹ sẽ được làm nghiệm pháp dung nạp glucose để phát hiện sớm đái tháo đường thai kỳ. Nếu kết quả bất thường, bác sĩ sẽ hướng dẫn điều chỉnh chế độ ăn và theo dõi đường huyết. Siêu âm 2D được chỉ định để kiểm tra sự phát triển của thai, lượng nước ối, và vị trí nhau thai. Mẹ cũng được tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu – ho gà – uốn ván nếu thai ≥27 tuần. Nếu mẹ bị viêm gan B, sẽ được xét nghiệm để quyết định can thiệp dự phòng lây nhiễm cho con.

Thai kỳ 28–32 tuần

Ở mốc này, mẹ sẽ được siêu âm hình thái học quý 3 để đánh giá các bất thường có thể xuất hiện muộn như đầu nhỏ, giãn não thất, bất thường thần kinh trung ương. Bác sĩ cũng ước lượng cân nặng thai, kiểm tra nước ối, đo nhịp tim thai và các chỉ số phát triển khác. Đây là giai đoạn tiền chuyển dạ, cần theo dõi sát để sớm phát hiện dấu hiệu nguy cơ. Việc theo dõi ở giai đoạn này giúp bác sĩ lên kế hoạch chăm sóc cuối thai kỳ hiệu quả.

Thai kỳ 32–36 tuần

Mẹ được khám mỗi 2 tuần để theo dõi kỹ ngôi thai, vị trí nhau thai, cân nặng và lượng ối. Nếu phát hiện bất thường, bác sĩ sẽ chỉ định theo dõi thêm hoặc nhập viện sớm nếu cần. Những thai kỳ có yếu tố nguy cơ sẽ được chỉ định làm thêm xét nghiệm tùy từng tình trạng. Đây là thời điểm quan trọng để chuẩn bị kế hoạch sinh, xét khả năng sinh thường hay mổ lấy thai. Mẹ cũng cần được hướng dẫn các dấu hiệu chuyển dạ.

Thai kỳ 36–40 tuần

Từ tuần 36 trở đi, mẹ cần tái khám mỗi tuần để theo dõi sát sức khỏe thai và mẹ. Bác sĩ sẽ đo tim thai, siêu âm đánh giá ngôi thai, nước ối, kiểm tra độ mở cổ tử cung và khung chậu. Dựa vào kết quả, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp sinh phù hợp, đảm bảo an toàn. Đây là giai đoạn chuẩn bị cuối cùng cho cuộc sinh nở. Việc theo dõi sát sao giúp phòng tránh biến chứng và đảm bảo “mẹ tròn con vuông”.

Những lưu ý quan trọng khi siêu âm thai nhi

Siêu âm thai nhi là một bước kiểm tra quan trọng nhưng cần thực hiện đúng cách để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho mẹ và bé. Mẹ bầu nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về thời điểm siêu âm, loại siêu âm và cách chuẩn bị trước khi thực hiện. Dưới đây là những lưu ý quan trọng khi siêu âm thai:

• Tuân thủ lịch siêu âm định kỳ: Siêu âm đúng các mốc thời gian giúp theo dõi sự phát triển của thai nhi và phát hiện sớm bất thường.
• Không siêu âm quá nhiều lần nếu không cần thiết: Siêu âm nên được chỉ định bởi bác sĩ, tránh lạm dụng để hạn chế tác động nhiệt và sóng âm lên thai nhi.
• Chọn cơ sở y tế uy tín: Thực hiện siêu âm tại nơi có thiết bị hiện đại và bác sĩ chuyên môn cao để đảm bảo kết quả chính xác.
• Chuẩn bị đúng theo hướng dẫn: Một số loại siêu âm yêu cầu nhịn ăn hoặc uống đủ nước trước khi thực hiện để cho hình ảnh rõ nét hơn.
• Giữ tâm lý thoải mái khi siêu âm: Mẹ bầu nên thư giãn, tránh lo lắng quá mức để không ảnh hưởng đến huyết áp, tim thai và kết quả siêu âm.

Ngoài việc siêu âm đúng các mốc quan trọng, mẹ bầu cũng cần chú ý chăm sóc sức khỏe toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần trong suốt thai kỳ. Chế độ dinh dưỡng hợp lý, nghỉ ngơi đầy đủ và vận động nhẹ nhàng sẽ giúp mẹ luôn khỏe mạnh, thai nhi phát triển tốt. Đặc biệt, tinh thần thoải mái đóng vai trò rất lớn trong việc duy trì một thai kỳ an toàn. Để đồng hành cùng mẹ từ những ngày đầu mang thai, dịch vụ chăm sóc mẹ bầu tại Mẹ Bầu Xứ Nghệ mang đến liệu trình khoa học, tận tâm và chuyên nghiệp.

Việc tuân thủ đúng các mốc siêu âm thai nhi không chỉ giúp theo dõi sát sao sự phát triển của bé mà còn hỗ trợ bác sĩ phát hiện sớm những bất thường để can thiệp kịp thời. Mẹ bầu đừng bỏ lỡ bất kỳ mốc siêu âm quan trọng nào để có một thai kỳ khỏe mạnh, an toàn. Theo dõi Mẹ Bầu Xứ Nghệ để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích trong suốt hành trình làm mẹ nhé!

Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: 7 Phùng chí Kiên, P. Hà Huy Tập Tp Vinh, Nghệ An
• Website: https://mebauxunghe.com/
• Hotline: 0899959997
• Cố vấn chuyên môn: Ths. Bs CK1 - Nguyễn Thị Phương Lâm - Trưởng khoa - Bệnh Viện sản nhi Nghệ An
• Email: mebauxunghe@gmail.com